Önbellek Zehirlenmesi Nedir, Nasıl Korunuruz?

Önbellek Zehirlenmesi (Web Cache Poisoning), web uygulamalarında, önbellek (cache) sistemlerinin kötüye kullanılmasını içeren bir saldırı türüdür. Bu tür saldırılar, web sunucuları ve içerik dağıtım ağları (CDN’ler) gibi sistemlerin, kullanıcılara önceden önbelleğe alınmış yanıtları sunduğu bir durumu hedef alır. Saldırganlar, bu önbelleğe “zehirli” (yani zararlı veya yanlış) veriler yerleştirerek, önbellek kullanan diğer kullanıcılara yanlış, manipüle edilmiş veya zararlı içerik sunulmasına yol açabilirler.

Önbellek Zehirlenmesi Nasıl Gerçekleşir?

Bir kullanıcı web sayfasına bir istek gönderdiğinde, bu isteğe yanıt genellikle sunucu tarafından hesaplanır ve bir önbellek sistemine kaydedilir. Ancak, saldırganlar, önbellek sistemini manipüle ederek yanıtları zehirlemeye çalışabilirler. Örneğin:

• Bir kullanıcı, sistemde belirli bir içerik için özel bir HTTP başlığı gönderdiğinde (örneğin, bir oturum belirteci veya başka bir kişisel veri), bu başlıkları manipüle edebilir ve önbelleğe aldırabilir.
• Daha sonra, farklı bir kullanıcı aynı kaynağa (sayfa veya veriye) eriştiğinde, önbellekten zehirlenmiş yanıtı alır. Bu, farklı kullanıcılara yanlış veya zararlı içerik gösterilmesine neden olabilir.

Önbellek Zehirlenmesinin Sonuçları

• Veri Sızıntısı: Kullanıcıların özel bilgileri, yanlışlıkla veya kasıtlı olarak başkalarına sunulabilir.
• Zararlı İçerik Dağıtımı: Önbellek üzerinden kötü amaçlı yazılımlar, zararlı JavaScript kodları veya phishing (kimlik avı) sayfaları sunulabilir.
• Hizmet Kesintileri: Zehirlenmiş içerik, kullanıcıların hizmeti güvenli şekilde kullanmalarını engelleyebilir.

Önbellek Zehirlenmesi Nasıl Engellenir?

1. Önbellek Politikasını Sıkı Belirlemek:
   • Yalnızca anonim (oturum açmamış) kullanıcılar için önbellek kullanmak. Kullanıcıya özel içerikler önbelleğe alınmamalıdır.
   • “Cache-Control” HTTP başlıkları ile önbelleğe alınacak içerikler sınırlanabilir. Örneğin, Cache-Control: no-store ile her zaman sunucudan taze içerik alınması sağlanabilir.
2. Önbelleğe Alınan İçerikleri Sınırlamak:
   • Herhangi bir kişisel veya dinamik veri (örneğin, oturum bilgileri, kullanıcı verileri) içeren içerikler önbelleğe alınmamalıdır.
   • Yalnızca statik içeriklerin (örneğin, görseller, CSS dosyaları) önbelleğe alınması uygundur.
3. Farklılaştırılmış URL Yapısı Kullanmak:
   • Kullanıcıya özel içeriklerin URL’leri, kullanıcının oturum bilgileriyle birleşen bir yapıdan kaçınarak daha genel yapıda olmalıdır. Böylece, URL’ye göre içerik zehirlenmesi engellenebilir.
   • Örneğin, oturum bilgilerini URL parametrelerinde taşımak yerine, güvenli bir oturum yönetim sistemi (örn., session cookies) kullanılabilir.
4. Önbellek Temizleme (Cache Purge) Politikaları:
   • Önbelleğin düzenli olarak temizlenmesi sağlanmalıdır. Eski ve kullanımdan kalkmış içeriklerin önbellekte tutulması güvenlik açığına yol açabilir.
   • Ayrıca, önbelleğin periyodik olarak doğruluğu kontrol edilmelidir.
5. Başlıkları Güçlendirme:
   • Vary başlığını doğru bir şekilde kullanmak. Örneğin, Vary: Accept-Encoding başlığı, içerik türüne göre önbelleğe alma politikasını optimize edebilir. Eğer bir içerik, farklı kullanıcı türlerine göre değişiyorsa, bu başlık kullanılarak her kullanıcıya uygun içerik sunulabilir.
   • Strict-Transport-Security (HSTS) başlığı, yalnızca HTTPS bağlantılarının kullanılmasını sağlayarak, önbelleğe zehirli içerik yerleştirilmesini zorlaştırabilir.
6. Kullanıcı Etkileşimini ve Inputları Doğrulamak:
   • Kullanıcılardan gelen her tür veriyi (örneğin, form verileri, başlıklar, cookie bilgileri) temizlemek ve doğrulamak gerekir. Özellikle, saldırganların URL parametreleri veya HTTP başlıkları aracılığıyla önbelleği manipüle etmeye çalışması engellenmelidir.
7. Zararlı İçeriği Tespit Etmek:
   • Web uygulamanıza düzenli olarak güvenlik taramaları yaparak, önbellekte yer alan zararlı içeriği tespit edebilir ve engelleyebilirsiniz.
   • Ayrıca, web uygulamanıza yönelik saldırı girişimlerini izlemek ve güncel tehditlere karşı uyanık olmak önemlidir.

Web Cache Poisoning, bir tür önbellek manipülasyonu saldırısıdır ve genellikle kullanıcıya özel olmayan içeriklerin yanlış şekilde önbelleğe alınmasıyla başlar. Bu tür saldırıları engellemek için, doğru önbellek politikaları, kullanıcı verilerinin doğru şekilde yönetilmesi ve düzenli güvenlik önlemleri almak büyük önem taşır.